Sadrazam Sinan Paşa

Arnavut olup Debre veya Delvinalıdır. 994 H.-1586M. tarihli vakfiyesinde babasının adının Ali olduğu görülüyor. Enderun'dan yetişerek Kanuni Sultan Süleyman zamanında çaşnigir (sofracı) başılıkla sarayın bîrun (dış) hizmetine çıkmış ve daha sonra Malatya, Kastamonu, Gazze, Nablüs sancak beyliklerinde ve Erzurum beylerbeyliğinde bulunmuştur.

Sinan Paşa Zigetvar seferi esnasında Halep beylerbeyi iken 975 H. -1565 M.'te Mısır'a beylerbeyi olmuş, iki defa Yemen serdarlığına tayin edilerek mühim hizmeti görülmüştür. 

979 H. -1571 M.'de ikinci defa Mısır beylerbeyi iken 980 H. - 1572 M.'de kubbe vezirliğiyle divan-ı hümâyuna gelip Tunus'un geri alınması için serdar tayin edilerek İspanyollardan Tunus ve Halkulvad'ı almıştır.

Sinan Paşa, divanda üçüncü vezir iken Lala Mustafa Paşa'nın yerine İran serdarlığına tayin olunarak o tarafta bulunurken Ahmet Paşa'nın yerine vezir-i âzam olmuştur(988 Rebiulevvel 1580 M.) Fakat İran seferinde başarılı bir iş göremediğinden ve bundan başka İran'dan istenilen yerleri şahın terk edeceği hakkındaki sözlerinin aslı çıkmadığından dolayı azlolunarak yerine Fatma Sultan'ın zevci Siyavuş Paşa gelmiştir (990 Zilhicce 1582 Aralık). Sinan Paşa, pâdişâhın : "İstanbul zahiresine sıklet vermesin Malkara otlu ve sulu bir yerdir anda karar etsün" diye emretmesi üzerine maiyetiyle o tarafa gitti ve 4 sene kalarak sonra Şam valiliğine tayin edildi.

Sinan Paşa 997 H. - 1589 M.'da ikinci defa ve 1001 H. -1693 M.'te ocaklının isyanı üzerine üçüncü defa ve 1003 H. - 1595 M. senesinde dördüncü defa olarak vezir-i âzam olmuştur: fakat son sadareti zamanında Eflâk seferindeki mağlûbiyeti üzerine azlolunarak Malkara'ya sürgün edilmiş ve yerine vezir-i âzam olan Lala Mehmet Paşa'nın on gün sonra vefatı nedeniyle taraftarlarının gayretiyle beşinci defa vezir-i âzam tayin edilmiştir (1004 Rebiulâhır ve 1595 Aralık).

Sinan Paşa bu son sadaretinde çok yaşamadı; genç hükümdar III. Mehmet'i bizzat sefere götürmek üzere hazırlık yaparken dört ay sonra doksan yaşını geçmiş olduğu halde vefat etmiştir (4 Şaban 1004 ve 3 Nisan 1596). Kabri Divanyolu'nda Sedefçilerde Çorlulu Ali Paşa Medresesi yakınındaki türbesindedir; orada bir medresesi ile Mimar Davut tarafından yapılmış bir sebili vardır.

Sinan Paşa, vezir-i âzam olmadan evvelki seferlerde mühim başarılar temin etmiş, çok para ve eşya sahibi olmuştur. Müflis bir vezirin sadaret makamını işgal etmesinin doğru olamayacağı kanaatinde olup her işin para ile yapılacağını söylerdi; beş defada sadaretinin müddeti 7 sene kadar olup ilk üç sadareti III. Murat ve diğerleri III. Mehmet zamanlarına rastlamaktadır. 

Lala Mustafa Paşa mensuplarından olan Müverrih Âli, Sinan Paşa aleyhinde çok atıp tutar; batı tarihçileri ve kendisiyle temas eden elçiler de Sinan Paşa'nın, inatçı, hod-gâm ve pek zâlim olduğunu yazarlar; hâdiselerin tetkiki Sinan Paşa'nın hırslı ve kindar ve inatçı olduğunu göstermektedir; kendisine rakip saydığı Ferhat Paşa gibi değerli bir vezirin îdam edilmesinde rolü vardır. İkinci defa sadaretten azlinde vezir olmadan evvelki vakıflarından başka sonradan yapmış olduğu bütün vakıfları hazine için zapt olunmuştur.

Sinan Paşa'nın çok sayıda şehir ve kasabalarda camileri vardjr; Atayi, yüz yerde camileri olduğunu yazar. Osmanlı tarihinde Yemen fatihi diye meşhurdur; seyyah Kutbüddin Mekkî, Elberku'l-yemânî fi'l-fethi li-Osmanî) ismiyle Sinan Paşa'nın Yemen fethine dair Arapça bir eser yazarak kendisine takdim etmiştir.

Sinan Paşa, Sapanca gölü ve Sakarya nehri vasıtasıyla Marmara ile Karadeniz'i birleştirmeye teşebbüs etti ise de muharebe çıkması sebebiyle bu hayırlı teşebbüs başarılamadı. 999 H.-1591. M senesinde Yeni Saray'ın (Topkapı Sarayı'nın) Ahırkapı feneri yakınında ve deniz kenarındaki kale burcu üzerine Sinan Paşa tarafından padişah için bir köşk ile altına bir çeşme yaptırılmıştır; köşkün mimarı Davud Ağa olup köşkün yapılması ve döşenmesi masrafını Sinan Paşa vermiştir.